Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh (trích yếu)

Ba chục năm trước đó, Sa môn Nhất Thiết 一切沙門(1836-1906) (tức Thiền sư Thích Nguyên Biểu 釋源表, thường gọi là Tổ Bồ Đề) đã tổ chức khắc ván bộ Kinh Hoa Nghiêm tại chùa Bồ Đề Thiên Sơn 菩提天山寺, là bộ kinh chỉ có nguyên Kinh văn. Toàn bộ nội dung được Tỷ khiêu Quảng Uẩn 廣蘊 (1864-1915) (tức Thiền sư Thích Nguyên Uẩn 釋源蘊, người làng Tri Chỉ 知止, sau này là sơ tổ chùa Viên Minh 圓明) phát tâm viết chữ. Thợ khắc gồm 16 người, khắc ván từ ngày mùng 10 tháng Hai năm Nhâm Thìn (1892) đến ngày 15 tháng Hai năm Đinh Dậu (1897), trải qua 5 năm mới hoàn thành. Văn bản ván khắc được rà soát rất kỹ, không để sai sót một chữ. Tổng cộng 912 tấm ván được cất giữ tại chùa Bồ Đề Thiên Sơn, sau này được chuyển về chùa Quán Sứ 舘使寺.

Trong lần khắc ván này, nội dung bộ kinh 81 quyển được chia ra 17 tập:

– 80 quyển do Pháp sư Thật Xoa Nan Đà dịch được chia thành 16 tập, mỗi tập 5 quyển.

– Tập 17 gồm 1 quyển thứ 81 (tức quyển 40 trong bộ Tứ Thập Hoa Nghiêm – Nhập Bất Tư Nghị Giải Thoát Cảnh Giới Phổ Hiền Hạnh Nguyện Phẩm) do Pháp sư Bát Nhã dịch, tiếp sau thêm 4 quyển: Phật Thuyết A Di Đà Kinh 佛說阿彌陀經 (gồm cả nghi thức niệm Phật và bài Tây Phương Phát Nguyện Văn thành một khóa trình tụng kinh niệm Phật tu Tịnh Độ, gọi là Tịnh Độ Môn), Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Luân Quán 大方廣佛華嚴經綸貫, Vị Tằng Hữu Thuyết Nhân Duyên Kinh Quyển Thượng 未曾有說因緣經卷上, Vị Tằng Hữu Thuyết Nhân Duyên Kinh Quyển Hạ 未曾有說因緣經卷下.

Đặc biệt, mở đầu bộ sách là 18 bức họa, nét khắc tinh xảo, do Tỷ khiêu Quảng Uẩn thiết kế, Tỷ khiêu Quảng Tuần 廣循 vẽ, gọi là Hoa Nghiêm Pháp Hội Tổng Đồ 華嚴法會總圖, phản ánh toàn bộ nội dung kinh Hoa Nghiêm. Phần cuối phương danh ghi tên những người tham gia các công việc san khắc và cúng dàng tịnh tài. Toàn bộ sách gồm 1800 tờ (3600 trang).

Toàn bộ kinh đồ sộ bậc nhất này được Cư sĩ Học Phật Nguyễn Văn Quyền chọn ra các phần chính, tập thành 146 trang, gọi là Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh Trích Yếu 大方廣佛華嚴經摘要, gồm các mục sau: