Sự khác nhau giữa chữ Hán phồn thể và giản thể

Vào thời Trung Quốc cổ đại, mỗi triều đại khác nhau lại có các hệ thống chữ viết khác nhau. Nhưng đến triều đại nhà Hán, hệ thống chữ viết đã được cố định lại, về cơ bản nó không thay đổi cho đến ngày nay. Sử dụng chữ chính thể hay giản thể vẫn là vấn đề tranh cãi trong cộng đồng người Hoa. Người Đài Loan và Hồng Kông cho rằng, chữ giản thể của chính phủ Trung Quốc đại lục làm mất đi ý nghĩa đích thực của chữ Hán.

Chữ Hán Phồn thể là gì? Giản thể là gì?

• Phồn thể là kiểu chữ truyền thống, nhiều nét phức tạp và ý nghĩa tượng hình sâu sắc. Hiện nay vẫn là hệ thống chữ Viết chính của Đài Loan.
• Giản thể là kiểu chữ Hán hiện đại, đã được giản lược bớt đi các nét. Mục đích hằm phù hợp hơn với sự phát triển của xã hội. Loại chữ này hiện đang được sử dụng chính thức tại Trung Quốc đại lục. Chữ giản thể thuận tiện hơn cho người ngoại quốc muốn tìm hiểu và học tập ngôn ngữ này.

Hiện nay, Trung Quốc, Singapore và Malaysia thường sử dụng bộ kí tự tiếng Trung giản thể. Ngược lại, tiếng Trung phồn thể xuất hiện nhiều hơn trong văn bản in được sản xuất tại Hồng Kông, Ma Cao, Đài Loan và cộng đồng người Hoa ở các nước ở Đông Nam Á.

Sự tiến hóa từ chữ Phồn thể sang chữ Giản thể 

Tiếng Giản Thể và Phồn Thể là các hình thức của văn viết, không phải tiếng địa phương trong văn nói. Hiện nay,  ở Trung Quốc có nhiều người nói tiếng Quan Thoại đến mức nó có lượng dân số bản ngữ trội hơn hẳn một vài phương ngữ khác. Các phiên dịch viên tiếng Trung tại Việt Nam phần lớn đều biết nói tiếng Quan Thoại. Bởi vậy Tiếng Trung Giản Thể hay Phồn Thể chỉ có thể phân biệt bằng ngôn ngữ viết và hoàn toàn không ảnh hưởng tới ngôn ngữ nói tiếng Trung của bạn.

Tiếng Trung Phồn Thể là hệ thống chữ viết đã được người Trung Quốc sử dụng hàng ngàn năm trước. Đó là một hệ thống chữ viết rất phức tạp. Như bạn biết, người Trung Quốc không sử dụng các chữ cái như trong ngôn ngữ của người phương Tây. Họ dùng các ký tự có thể tượng trưng cho nhiều thứ. Các ký tự này phát triển rất tinh vi và phức tạp qua năm tháng. Vì vậy, học viết tiếng Trung là một thách thức cả với người bản xứ.

Tiếng Giản Thể đúng như tên gọi của nó – được đơn giản hóa từ tiếng trung Phồn Thể. Được xúc tiến sau Thế Chiến Thứ II bởi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, chữ viết của tiếng Giản Thể ban đầu không khác gì tiếng Phồn Thể về phương diện từ vựng. Ngoại trừ phần lớn các ký tự được dùng để viết được đơn giản hóa theo nghĩa đen – nhiều nét tinh vi được loại bỏ và các ký tự được giảm thành các dạng cơ bản hơn và dễ ghi nhớ hơn.

Bạn nên học Hán tự phồn thể khi:

Những công văn hành chính của Trung Quốc hiện nay vẫn được sử dụng bằng phồn thể. Dù Trung Quốc đã dùng 80% giản thế. Nếu làm trong môi trường hành chính của Trung Quốc, HongKong, Đài Loan, bạn nên học phồn thể.

Nếu là sinh viên ngành Trung Quốc học hay thạc sĩ Tiếng Trung, không nên xem nhẹ phồn thể. Nó sẽ khiến bạn ngộ ra rất nhiều chân lý trong từng chữ viết. Vốn là chữ tượng hình nên từng chữ trong tiếng Trung đều mang một ý nghĩa sâu sắc. Chữ càng nhiều nét, càng khó viết thì sẽ càng phải đặt nặng tình cảm vào trong.

Nếu bạn muốn xuất khẩu lao động sang Đài Loan, bạn nên học tiếng Trung phồn thể. Hầu như 95% chữ viết tại đây đều dùng phồn thể.

Học Phồn Thể sẽ giúp bạn hiểu sâu xa ý nghĩa của tiếng Trung hơn. Do đó, nếu muốn tìm hiểu về Hán nôm, văn hóa, lịch sử Trung Quốc thì nên học phồn thể.

Bạn nên học Hán tự giản thể khi:

Giản thể là lối viết đơn giản hóa của phồn thể. Bạn có thể tự học giản thể bằng những phần mềm dạy viết trên máy tính, điện thoại. Luyện viết tiếng Trung rất khó khăn, đặc biệt là đối với một người mới học. Vì vậy, nếu muốn viết tiếng Trung trong sinh hoạt hằng ngày thì bạn nên dùng giản thể.

Bạn có thể dễ dàng tìm vô số bài, video, nhạc và hình ảnh tiếng Hoa giản thể. Tìm kiếm tài liệu học tiếng phồn thể là việc rất khó khăn và hiếm hoi. Vì đa số các nước hiện nay dùng giản thể để giảng dạy.

Nếu bạn cần du học Trung Quốc, làm ăn buôn bán hay muốn làm ở những công ty do người Trung Quốc làm chủ thì tất nhiên phải học Giản thể rồi. Bạn muốn du học Đài Loan thì nên học tiếng Phồn thể vì khi sang đó bạn có thể nhìn các bảng hiệu, chỉ dẫn, tài liệu học tập dễ hơn. Đặc biệt là bạn có thể thích ứng với văn hóa Đài một cách nhanh chóng và vui vẻ hơn.

Kết luận, tùy theo mục đích, nhu cầu học tập, làm việc của mình mà bạn nên chọn học ngôn ngữ nào cho phù hợp. Tiếng Trung giản thể hay phồn thể nói đều giống nhau và có thể sử dụng giao tiếp ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, khi bạn chọn điểm đến là Đài Loan thì nên học tiếng Trung phồn thể để có sự hiểu biết sâu sắc hơn về ngôn ngữ và văn hoá Đài Loan.